50 lat temu w Krakowie ruszyły tramwaje 102Na
Dokładnie dzisiaj (20marca) mija 50. rocznica od wprowadzenia do ruchu wagonów 102Na w Krakowie. MPKprzypomina historię tego popularnego w przeszłości wagonu.
Pochylone czoło i tył wagonu 102N nie przypadły do gustu. Doargumentów przeciwko takiej budowie kabiny dołączono racje motorowych orefleksach w szybie z wnętrza wagonu oraz o silnym przewietrzaniu świeżympowietrzem. Fakt ten miał wpływ na nadanie wagonowi 102N potocznej nazwy, któraz czasem stała się obowiązującą: „wiatrówka”. W Chorzowie rozpoczęto produkcjęwagonów przegubowych, których kabina i pomost tylny wybudowane zostały woparciu o eksploatowane w Warszawie wagony 13N. Wagony o takiej budowie otrzymałyoznaczenie 102Na. Pod względem wyposażenia elektrycznego i mechanicznego obatypy wagonów były jednakowe.
Pierwsze trzy wyprodukowane wagony z nowym czołem i tyłemzostały dostarczone do Krakowa w 1970 roku.
Wszystkie wagony przegubowe w MPK Kraków zostałyprzystosowane do jazdy ukrotnionej. Kraków, jako jedno z niewielu miast,prowadziło takie pociągi od samego momentu wprowadzenia wagonów przegubowych zuwagi na olbrzymie potoki pasażerskie szczególnie na najbardziej obciążonychciągach np. Dworzec Główny – Plac Centralny w Nowej Hucie.
Ukrotnienie wagonów pozwoliło na wprowadzenie stosowaniatylko jednego czynnego odbieraka prądu na pierwszym wagonie. Jednocześniewymusiło to zamontowanie (z czasem) na dachach wszystkich wagonów przewodówzasilających drugi wagon.
Ostatni dostarczony z Konstalu dla Krakowa wagon nosił numer265 i został wpisany na stan w marcu 1973 roku. Nie był to jednak ostatni wagontej serii, bowiem fatalne zaopatrzenie w części zamienne oraz ciągłe kłopotytechniczne z nowszymi wagonami typu 105N w Krakowie, doprowadziły do wymiany zGorzowem Wielkopolskim wagonów. W zamian za cztery roczne wagony 105N Krakówotrzymał w 1983 roku 5 dziesięcioletnich wagonów 102Na. Pięć lat późniejdokonano podobnej wymiany z WPK Gdańsk. Za 46 wagonów typu 105N Kraków otrzymałtyle samo wagonów przegubowych. Po wszystkich wymianach w Krakowieeksploatowano w końcu 1988 roku łącznie 114 wagonów przegubowych różnych typów.
W czasie eksploatacji wagonów typu 102 wprowadzono,zwłaszcza w ostatniej dekadzie ich użytkowania, wiele zmian i udoskonaleń.Część z nich była wynikiem braku oryginalnych materiałów, część spowodowanabyła wygodą obsługi i naprawy. Jako pierwsze zostały zlikwidowane zewnętrzneosłony wózków. Zlikwidowano także osłony gniazd elektrycznych, które niemieściły gniazd wielokrotnych nowego typu. Zwiększono również bezpieczeństwopodróżowania wprowadzając począwszy od 1990 roku, w trakcie kolejnych remontów,dodatkowy układ włączający hamulec szynowy, który w istotny sposób poprawił skutecznośćhamowania i zmniejszył ryzyko wypadku, zwłaszcza przy małej prędkości. Wprzedziale pasażerskim największej zmianie poddane zostały siedzenia. Zmienionotakże oryginalną gumową wykładzinę podłogową na antypoślizgową. Od 1986 rokurozpoczęto budowę kabin dla motorniczych z osobnymi drzwiami dla prowadzącegowydzielonymi z połowy pierwszych drzwi wagonu. Na początku latdziewięćdziesiątych w wykonywanych remontach wprowadzono liczne drobneprzeróbki poprawiające wygląd wagonów i komfort podróży. Jedną z nich byłalikwidacja trzech foteli i zabudowa wygrodzenia po lewej stronie wagonunaprzeciwko drugich drzwi. W okresie dużego napełnienia powstałe w ten sposóbmiejsce dla wózków zwiększało pojemność. Wagony 102Na były intensywnieeksploatowane, o czym mogą świadczyć przebiegi nierzadko przekraczające 2 mlnkm w ciągu blisko trzydziestu lat służby.
Pierwszą linią, na której pojawiły się przegubowe wagonybyła linia numer 22 otwarta 30 grudnia 1969 roku. W ciągu 30 lat eksploatacjipojawiły się na wszystkich krakowskich liniach. W 1998 roku zakończono obsługępodwójnymi składami wagonów, tym samym wycofano wagony 102Na z obsługi linii 4.Po raz ostatni dwuwagonowe składy tramwajowe można było zobaczyć 1.11.1999roku. Skierowano je na linie o mniejszym znaczeniu tj. 15, 7 a porestrukturyzacji sieci tramwajowej w 1999 roku wyłącznie do obsługi liniiprzebiegających przez Nową Hutę. 15.12.2001 uroczyście zakończono eksploatacjęwagonów 102Na.
Krakowskie MPK posiada obecnie 3 egzemplarze historycznewagonów przegubowych typu 102. Jest to wagon 102N nr 203 z 1969 roku, 102Na nr210 z 1970 roku oraz 102NaD nr 155 z 1970 roku.
„
Dla indywidualnych czytelników za 15 zł rocznie, a dla firm od 99 zł rocznie! Sprawdź naszą ofertę:
-
Subskrypcja na 12 m-cy
1 adres e-mail – prywatny15.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
1 adres e-mail – firmowy99.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
do 5 firmowych adresów e-mail495.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
do 10 adresów e-mail990.00 zł przez 1 rok -
Subskrypcja biznes na 12 m-cy
bez żadnych limitów!1,990.00 zł przez 1 rok
Komentarze